Podjaski Brunon
ur. 31 sierpnia 1915, Linowiec
zm. 6 października 1988, Lubin
Słownik Biograficzny Ziemi Jeleniogórskiej

malarz prymitywista

Brunon Podjaski

Podjaski urodził się 31 sierpnia 1915 r. w Linowcu koło Kościerzyny na Kaszubach. Ukończył pięć klas szkoły powszechnej. Rozpoczął naukę w zawodzie kaflarza w wytwórni kafli. Ciągnęło go jednak do pracy w ogrodnictwie. Porzucił kaflarnię i rozpoczął pracę w majątku rolnym, którego właścicielem był Niemiec.

Na roli pracował do 1938 roku, kiedy to został powołany do wojska. Otrzymał przydział do 64 pułku 16 dywizji piechoty, która stacjonowała w Grudziądzu.

W kampanii wrześniowej, dywizja jego w ramach armii Pomorze uczestniczyła w walkach nad Bzurą. Wraz z innymi przebijał się na odsiecz Warszawie. 18 września zostaje wzięty do niewoli, z której zbiegł i już pod koniec miesiąca powrócił do domu. Przez następne prawie dwa lat pracuje u tego samego gospodarza, co przed wojną. W połowie 1941 roku zostaje wcielony do armii, tym razem niemieckiej i wysłany do Francji. Służy w bunkrach Wału Atlantyckiego.

W 1943 roku zostaje przeniesiony na front wschodni. Trafia na ukraińskie stepy. Aby uniknąć walki prosi kolegę, aby ten przestrzelił mu rękę. Trafia na kilka miesięcy do szpitala w Strzelcach Opolskich. Po wyleczeniu ponownie trafia na front. Nie chce jednak walczyć. W jakiś sposób zbiega z wojska i poddaje się sowietom. W niewoli radzieckiej pozostaje do końca 1945 roku. Pracuje w fabrykach na Zaporożu. Tam prawdopodobnie nabawia się gruźlicy płuc. Zostaje odesłany do domu.

W 1949 roku otrzymuje skierowany na leczenie do szpitala Bukowiec w Kowarach. Przechodzi dwie ciężkie operacje. Po wyleczeniu nie wraca do domu. Pozostaje w Kowarach. Podejmuje pracę w szpitalu. Zimą pracuje jako palacz, latem jako ogrodnik.

Malować zaczyna stosunkowo późno. Około 1964 powstają pierwsze prace. Są to akwarele. Po roku prób i pod wpływem Józefa Gielniaka zaczyna malować farbami olejnymi. Wybucha jego do tej pory uśpiony talent. To właśnie fakt zetknięcia się z wielką osobowością Gielniaka ma ogromny wpływ na dalsze życie Podjaskiego. Obaj dotknięci tą samą ciężką chorobą podobnie postrzegają świat i rzeczywistość. Podjaski tworzy doskonałe kolorystycznie obrazy o bardzo charakterystycznym dla siebie stylu.

Po długim zmaganiu z chorobą w 1972 roku umiera Józef Gielniak. Podjaski tworzy wówczas najbardziej przejmujący, przesiąknięty wizją śmierci cykl obrazów.

W październiku 1977 roku Podjaski opuszcza Kowary, przenosi się do Lubina. Podejmuje pracę ogrodnika w zakładach górniczych. W 1981 przechodzi na emeryturę.
Maluje dalej, jednak obrazy z okresu „bukowieckiego” pozostają najcenniejsze w jego twórczości.

Umiera 6 października 1988 roku i zostaje pochowany na starym cmentarzu w Lubinie.


Wystawy:

1971 - indywidualna wystawa zorganizowana przez WDK we Wrocławiu
1973 - udział w Festiwalu Sztuki w Spoletto we Włoszech
1974 - udział w I Triennale Plastyki Nieprofesjonalnej w Szczecinie
1985 - udział w wystawie "Talent, pasja, intuicja" w Radomiu
2005 - udział w wystawie "Talent, pasja, intuicja II" w Radomiu
2006 - wystawa "Brunon Podjaski" zorganizowana przez Stowarzyszenie Miłośników Kowar
2007 - wystawa „Brunon Podjaski” BWA Jelenia Góra


Informacje Internetowe:

  1. Brunon Podjaski, strona Miasta Kowary
  2. Kowary wystawa, Stowarzyszenia Miłośników Kowar
  3. 2007 - wystawa „Brunon Podjaski” BWA Jelenia Góra
  4. Muzeum Ot-Art, Holandia

Ilustracje:

  1. Plakat wystawy: Pdjaski Brunon - malarz prymitywista, Kowary 2006.
  2. Pdjaski, Brunon, Bukowiec, Kowary, olej.
  3. Operacja płuc w Bukowcu , 31 XII 1971, olej, płótno; ze zbiorów Jerzego Chitro
  4. Brunon Podjaski na tle Szpitala na "Wysokiej Łące" w Bukowcu
  5. Pdjaski, Brunon, Portret Józefa Gielniaka z dedykacją: Panu Gielniakowi na pamiątkę swą pracę ofiarowuje BR. Podjaski 19 II 1971. Kowary, olej, płótno, 60 x 40 cm, właściciel: Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze.

Jerzy Chitro


1. Plakat wystawy: Pdjaski Brunon - malarz prymitywista, Kowary 2006.
2. Pdjaski, Brunon, Bukowiec, Kowary, olej.
3. Operacja płuc w Bukowcu , 31 XII 1971, olej, płótno; ze zbiorów Jerzego Chitro
.
4. Brunon Podjaski na tle Szpitala na
5. Pdjaski, Brunon, Portret Józefa Gielniaka z dedykacją: <i>Panu Gielniakowi na pamiątkę swą pracę ofiarowuje BR. Podjaski 19 II 1971</i>. Kowary, olej, płótno, 60 x 40 cm, właściciel: Muzeum Karkonoskie w Jeleniej Górze.
Słownik Biograficzny Ziemi Jeleniogórskiej Słownik Biograficzny Ziemi Jeleniogórskiej
© Grodzka Biblioteka Publiczna 2006
Jelenia Góra